NR 1/2018, ss. 17–18

Podczas konferencji komisji i oddziałów Polskiej Rady Ekumenicznej, która odbyła się 1 marca w Warszawie, mówiono o działalności biura, oddziałów regionalnych i komisji statutowych Rady. Dyskutowano też o problemach ruchu ekumenicznego i Kościołów mniejszościowych.

Konferencja odbyła się w Centrum Kultury Prawosławnej w Warszawie. Obecni byli członkowie prezydium i komisji Polskiej Rady Ekumenicznej (PRE), przedstawiciele oddziałów regionalnych oraz pracownicy biura. Z Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w konferencji wzięli udział ks. bp Marek Izdebski, Hanna Tranda, ks. Michał Koktysz.

Prezes PRE bp Jerzy Samiec z Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w swym wystąpieniu zwracał uwagę na problemy ruchu ekumenicznego w Polsce – niską frekwencję na nabożeństwach Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan oraz silne ruchy antyekumeniczne. Wspomniał też zmarłych w zeszłym roku byłych prezesów PRE – abp. Jeremiasza z Kościoła Prawosławnego i ks. sup. Adama Kuczmę z Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego.

Projekty PRE

Następnie dyrektor i pracownicy biura Polskiej Rady Ekumenicznej zaprezentowali projekty prowadzone przez Radę. Essayas Techane opowiadał o dwóch projektach. „Znaki Nadziei” to niemieckie stowarzyszenie od 40 lat pomagające ofiarom przemocy nazistowskiej, zaś PRE jest jego partnerem w organizacji tej pomocy. Drugi projekt – „Ekumeniczny punkt konsultacyjny ds. migracji – Gościnny Kościół” – rozpoczął się w listopadzie ubiegłego roku. W jego ramach zostaną przeprowadzone konsultacje i szkolenia dla osób zainteresowanych i zaangażowanych w pomoc migrantom i uchodźcom. Dyrektor PRE ks. Grzegorz Giemza mówił o projekcie „Pojednanie w Europie – zadanie Kościołów na Ukrainie, Białorusi, w Polsce i w Niemczech”. Podkreślił, że jest to ważny projekt w obecnej sytuacji geopolitycznej. Z kolei ks. Michał Dmitruk opowiadał o możliwościach organizowania wymian młodzieżowych w ramach Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży.

Ks. Grzegorz Giemza mówił o najważniejszych wydarzeniach ekumenicznych, które będą miały miejsce w tym roku. Z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości 10 listopada planowane jest centralne nabożeństwo ekumeniczne w warszawskiej Świątyni Opatrzności Bożej oraz podpisanie okolicznościowego przesłania Kościołów zrzeszonych w PRE i Kościoła rzymskokatolickiego. W grudniu odbędzie się w Katowicach szczyt klimatyczny ONZ. Obecne będą na nim również organizacje ekumeniczne i międzyreligijne. Śląski Oddział PRE i Kościół rzymskokatolicki przygotowują ekumeniczną ofertę związaną z tym wydarzeniem. Na 9 grudnia zaplanowane jest nabożeństwo ekumeniczne. – Temat stworzenia łączy wszystkich chrześcijan, tu nie ma różnic teologicznych – zauważył ks. Giemza. W tym roku Światowa Rada Kościołów obchodzi swoje 70-lecie. Podczas szczytu klimatycznego obecny będzie jej sekretarz generalny ks. Olav Fykse Tveit. Natomiast w połowie marca odbędzie się prezentacja ekumenicznego przekładu całej Biblii, wydanego przez Towarzystwo Biblijne w Polsce.

Aktywność oddziałów regionalnych i komisji PRE

Przedstawiciele oddziałów regionalnych PRE opowiadali o organizowanych nabożeństwach ekumenicznych, konferencjach, festiwalach, kontaktach z Kościołem rzymskokatolickim i Kościołami ewangelikalnymi. Zwracano uwagę, że zeszłoroczny jubileusz 500 lat reformacji był często obchodzony w gronie ekumenicznym, również z przedstawicielami Kościołów nieprotestanckich. Jak zauważono, kontakty ekumeniczne z Kościołem rzymskokatolickim zależą od postawy lokalnego biskupa – w jednych regionach te relacje są bardzo intensywne, w innych dosyć trudne.

Podczas konferencji przedstawiono również działalność komisji statutowych PRE. Marek Masalski z komisji diakonijnej mówił o konsultacjach, które w zeszłym roku odbyły się Łodzi w ramach projektu „Gościnny Kościół”. Ks. Michał Koktysz z komisji młodzieży opowiadał o młodzieżowych nabożeństwach ekumenicznych oraz poinformował, że w kwietniu odbędzie się Młodzieżowy Ogólnopolski Zjazd Liderów Chrześcijańskich. Ks. Piotr Kosiński z komisji wychowania chrześcijańskiego przypomniał VI Ekumeniczne Forum Katechetyczne, które we wrześniu odbyło się w Warszawie. Ks. Adam Malina z komisji mediów mówił o funkcjonowaniu ekumenicznych programów w radiu i telewizji, szkoleniu radiowym dla przedstawicieli Kościołów członkowskich PRE i 20-leciu redakcji ekumenicznej TVP.

Dyskusje

Uczestnicy konferencji dyskutowali na temat nauczania religii w niedzielę. Zwracano uwagę, że w parafiach diasporalnych – a takimi są bardzo często parafie Kościołów mniejszościowych – bardzo często jedynym dniem możliwym na zgromadzenie dzieci na lekcji religii jest właśnie niedziela, kiedy rodziny przyjeżdżają do kościoła na nabożeństwo. Dyskutowano również nad obecnością komunii świętej podczas nabożeństw ekumenicznych. Z jednej strony zwracano uwagę, że przeprowadzenie liturgii komunijnej podczas takich nabożeństw podkreśla podziały między chrześcijanami. Wskazywano też na kwestie prawne, które to uniemożliwiają. Z drugiej strony pojawiły się argumenty, że w ten sposób można pokazać przedstawicielom innych wyznań pełne nabożeństwo danej tradycji, a także zaakcentować ból podziału między chrześcijanami.