NR 4/2018, s. 10
23 listopada odbyła się konferencja popularnonaukowa w Żychlinie zatytułowana „Rocznica odzyskania niepodległości – dążenia niepodległościowe polskich ewangelików”. Została ona zorganizowana wspólnie przez Parafię Ewangelicko-Reformowaną w Żychlinie oraz tamtejszy Zespół Szkół Ekonomiczno-Usługowych. Konferencji towarzyszyła wystawa „Ewangelicy reformowani po odzyskaniu niepodległości”, przygotowana przez Komisję Dokumentacji, Informacji i Wydawnictw Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP.
Konferencję zainaugurował wykład prof. Wojciecha Kriegseisena, dyrektora Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk, zatytułowany „Ewangelicy polscy wobec zagrożenia i utraty niepodległości Rzeczypospolitej w końcu XVII i na początku XIX w.”.
Prof. Konrad Białecki, profesor w Zakładzie Najnowszej Historii Polski Instytutu Historii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu oraz naczelnik Oddziałowego Biura Badań historycznych IPN w Poznaniu, przedstawił temat „Juliusz Bursche i nie tylko. Ewangelicy polscy wobec odradzającej się Polski”. Mówca przybliżył przedsięwzięcia bp. Burschego, zabiegi czynione przez działaczy ze Śląska Cieszyńskiego o przyłączenie tych ziem do Polski, wspomniał też o niekorzystnych dla sprawy polskiej wynikach plebiscytu przeprowadzonego w 1920 r. na Mazurach.
Prezes Synodu Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP dr Ewa Jóźwiak przybliżyła temat „Kościół Ewangelicko-Reformowany u progu odzyskania niepodległości”.
W drugiej serii wykładów ks. dr Kaimierz Bem z USA dzięki transmisji multimedialnej zaprezentował temat „Nowy, nieznany świat – ewangelicy reformowani na terenach dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów i ich Kościoły wobec odzyskania niepodległości”. Podkreślał on, że nie wszystkim ewangelikom reformowanym towarzyszył entuzjazm i radość z powodu odzyskanej przez Polskę niepodległości.
Mgr Agnieszka Komicz-Muszyńska, wiceprezes Stowarzyszenia „Pamiętnik” w Żychlinie na podstawie losów kilku osób mówiła, jak kształtowały się „Dążenia niepodległościowe ewangelików na przykładzie rodziny Komicz”.
Ks. major Tadeusz Jelinek, proboszcz Parafii Ewangelicko-Reformowanej w Żychlinie, swoje wystąpienie, zatytułowane „Społeczność ewangelicka w walce o niepodległość Polski”, osnuł wokół hymnu Polski.
Ostatnim z wystąpień był wykład prof. Jana R.E. Taylora z Uniwersytetu w Białymstoku, fascynata historii, pod tytułem: „Niepodległościowe dążenia rodzin ewangelickich, których nazwiska znajdujemy w żychlińskim lapidarium”. Prelekcję tę uzupełniła prezentacja książki „Lapidarium kościoła ewangelicko-reformowanego w Żychlinie koło Konina”. Chętni mogli również zwiedzić lapidarium i obejrzeć już odrestaurowane przez konserwatorów zabytki.