NR 8-9 / 2003
Zarodek płci męskiej staje się człowiekiem po 40 dniach, zarodek żeński po 80. Dziewczynki powstają z uszkodzonego nasienia lub też w następstwie wilgotnych wiatrów.
Św. Tomasz z Akwinu (1225-1274)
Kobieta jest istotą poślednią, która nie została stworzona na obraz i podobieństwo Boga. To naturalny porządek rzeczy, że kobieta ma służyć mężczyźnie.
Św. Augustyn (354-430)
Wartość kobiety polega na jej zdolnościach rozrodczych i możliwości wykorzystania do prac domowych.
Św. Tomasz z Akwinu
Kobiety są błędem natury... z tym ich nadmiarem wilgoci, temperaturą ciała świadczącą o cielesnym i duchowym upośledzeniu... są rodzajem kalekiego, chybionego, nieudanego mężczyzny...
Św. Tomasz z Akwinu
Księża, którzy udzielają noclegu kobietom i doznają przy tym podniety, muszą zostać ukarani. Kobiety natomiast maja zostać sprzedane przez biskupa jako niewolnice.
Ustalenia Synodu w Toledo
Kobietom nie wolno we własnym imieniu pisać ani otrzymywać listów.
Ustalenia Synodu w Efezie (IV w.)
Cała płeć żeńska jest słaba i lekkomyślna, uświęcona zostaje jedynie przez macierzyństwo.
Św. Jan Chryzostom (349-407)
Zastanawiając się nad rolą kobiety w Kościele dzisiaj, należałoby spojrzeć wstecz i zobaczyć, jak postrzegał tę rolę Kościół starożytny i średniowieczny. Mówiąc Kościół trzeba pamiętać, że w średniowieczu mamy do czynienia z dwoma tradycjami: wschodnią i zachodnią, a od czasów Reformacji z trzema: rzymskokatolicką - zachodnią, prawosławną - wschodnią i protestancką. Warto też sprawdzić, co Biblia mówi o kobietach i jak w różnych wiekach biblijne słowa były interpretowane. Na wstępie przytoczyłam kilka myśli wielkich teologów chrześcijańskich ? ojców Kościoła; właściwie nie trzeba ich komentować.
Zacznijmy od różnych interpretacji Pisma Świętego. Większość rozważań na interesujący nas temat opiera się na znanych nam historiach stworzenia zapisanych w I Księdze Mojżeszowej (Genezis). Mamy tutaj dwa obrazy. Starszy (tzw. Jahwistyczny), zamieszczony jako drugi w rozdziale 2 w wierszach 8-25, opisuje jak Bóg postanowił uczynić człowiekowi pomoc odpowiednią dla niego, zesłał na człowieka sen, wyjął żebro i z niego uczynił kobietę. Przez wieki, na skutek niewłaściwego tłumaczenia tekstu hebrajskiego, słowa: "człowiek", "mężczyzna" i imię pierwszego mężczyzny ?Adam? używane były wymiennie. W efekcie takiego tłumaczenia kobieta została stworzona z mężczyzny jako druga i jako jego pomoc. Przy czym pomoc rozumiano w sensie służebnym. Takie rozumienie potwierdzano faktem, że to kobieta dała się zwieść szatanowi i to ona jest winna upadkowi w grzech, pozbawienia raju i śmierci. Konsekwencją tego upadku jest kara - mężczyzna będzie pracował w pocie czoła, wąż będzie wił się w prochu ziemi, kobieta w bólach będzie rodzić, a mąż będzie nad nią panował. Takie rozumienie tego obrazu stworzenia świata zdominowało drugi zamieszczony w Księdze Genezis obraz, który przedstawia kolejno dni stworzenia i jego hierarchiczność. Na szczycie hierarchii umiejscowiono stworzenie człowieka na obraz i podobieństwo Boga jako mężczyznę i kobietę (I Mojż. 1: 27-28, tzw. Źródło Kapłańskie).
Musiały minąć wieki, aby dostrzeżono błąd w tłumaczeniu oryginalnego tekstu. Dzisiaj dla wszystkich nurtów chrześcijaństwa jest jasne, że pojęcie ?mężczyzna? pojawia się dopiero w chwili stworzenia kobiety, a imiona "Adam" i "Ewa" nadane są później, że odpowiednia pomoc oznacza wzajemność, a nie podporządkowanie i wreszcie, że główną myślą teologiczną starszego obrazu stworzenia jest fakt zerwania społeczności pomiędzy Bogiem a człowiekiem (jako mężczyzną i kobietą), pomiędzy człowiekiem a człowiekiem, czyli mężczyzną a kobietą (kiedy nawzajem obwiniają się i dostrzegają swoją nagość, a chcą się przed sobą ukryć) a także pomiędzy człowiekiem a wszelkim innym stworzeniem. Przywrócono również odpowiednią rangę późniejszemu obrazowi z 1 rozdziału Genezis - pojmowaniu człowieka jako mężczyzny i kobiety.
W liście apostolskim Jana Pawła II z 1988 roku Mulieris dignitatem o godności i powołaniu kobiety czytamy: Człowiek jest szczytem całego porządku stworzenia w świecie widzialnym; rodzaj ludzki, który bierze początek w powołaniu do istnienia mężczyzny i kobiety, wieńczy całe dzieło stworzenia; istotami ludzkimi są oboje, w równym stopniu mężczyzna i kobieta, oboje stworzeni na obraz Boga (Mulieris dignitatem 6). Dalej czytamy słowa dotyczące bycia pomocą: W "jedności dwojga" mężczyzna i kobieta są od "początku" wezwani nie tylko do tego, aby bytować - obok? siebie, czy nawet - razem z sobą. (...) Kobieta ma pomagać mężczyźnie - a zarazem on ma jej pomagać - przede wszystkim w samym "byciu człowiekiem"; (...) chodzi o pomoc wzajemną (Mulieris dignitatem 7).