1 / 1993

Komitet Naczelny Światowej Rady Kościołów wybrał nowego sekretarza generalnego w osobie ks. prof. KONRADA RAISERA (jego sylwetkę przedstawiamy obok). Był to najważniejszy punkt obrad tego gremium, które zebrało się pod koniec sierpnia ub. roku w Genewie. Spośród innych spraw, jakie stały się przedmiotem debaty, odnotowujemy dla Czytelników „Jednoty”:

1. Ostrą kontrowersję wokół listu przewodniczącego Kongregacji Doktryny Wiary kard. Josepha Ratzingera do biskupów katolickich w sprawie niektórych aspektów pojmowania Kościoła jako communio. W ocenie ówczesnego sekretarza generalnego ŚRK, ks. Emilio Castro, kardynał Ratzinger nie uznał „praktycznie nic z dorobku ekumenicznego ostatnich 40-50 lat” i w rzeczywistości odmówił Kościołom protestanckim miana Kościoła, gdyż nie celebrują one – jego zdaniem – „ważnej” Wieczerzy Pańskiej ani nie uznają „sukcesji apostolskiej”. Ks. dr Emilio Castro dowodził, że list kardynała nie pozostaje w zgodzie z duchem II Soboru Watykańskiego, który przed 25 laty spowodował otwarcie się katolicyzmu rzymskiego na ruch ekumeniczny. Wygląda teraz na to, „jakbyśmy po 50 latach pracy ekumenicznej znaleźli się znowu w punkcie wyjścia” – powiedział sekretarz generalny i dodał, że ciągle jeszcze nie traci nadziei, że Kościół rzymskokatolicki uzna list kardynała za błąd, a wyrażone w nim poglądy nie zaczną powszechnie obowiązywać.
   
2. Konflikty między Kościołami prawosławnymi a odradzającymi się Kościołami katolickimi rytu bizantyjskiego, nazywanymi również unickimi ze względu na uznawanie przez nie zwierzchnictwa papieża, znalazły odbicie w uchwalonej przez Komitet Naczelny deklaracji. Problem unicki uznaje się w niej za „przedmiot głębokiej troski ekumenicznej”, gdyż „otwarta wrogość i nienawiść”, jakie się objawiły, „zagrażają wiarygodności wspólnego świadectwa o Ewangelii Jezusa Chrystusa”. Deklaracja z dezaprobatą odnosi się do aktów zastraszania i przemocy, jakie mają miejsce w toczących się sporach o własność. Komitet Naczelny ŚRK podziela stanowisko Prawosławno-Rzymskokatolickiej Komisji ds. Dialogu i uważa, ze z teologicznego punktu widzenia „unityzm nie jest tym modelem jedności, której dzisiaj szukamy”. W deklaracji zawarto apel do Kościołów członkowskich ŚRK, do Konferencji Kościołów Europejskich i do Kościoła rzymskokatolickiego, aby nie poniechano „leczenia ran przeszłości, zapewnienia opieki duszpasterskiej, wyrażania solidarności z wyznawcami Chrystusa, bronienia praw tych, którzy cierpią, i mediowania wszędzie, gdzie to możliwe, a także rozpowszechniania dokładnych informacji”.
   
3. Uchwalenie kilku rezolucji, w tym – w sprawie sytuacji w byłej Jugosławii. Wyrażony został w niej pogląd, że ten „pierwszy wielki kryzys w Europie od zakończenia zimnej wojny [...] unaocznia w tragiczny sposób nieudolność i brak gotowości wielkich mocarstw do bezstronnych i nieegoistycznych działań rozjemczych”. Komitet Naczelny zaapelował do wspólnoty międzynarodowej, aby wymusiła na wszystkich zainteresowanych stronach przestrzeganie zakazu dostaw broni. Autorzy rezolucji wyrazili obawę, aby konfrontacja między muzułmanami i chrześcijanami w Bośni nie przeniosła się na te „wspólnoty religijne w innych częściach świata”.
   
4. Przyjęcie dwóch dokumentów na temat dialogu międzyreligijnego: pierwszy dotyczy dialogu żydowsko-chrześcijańskiego oraz pilnej potrzeby zajęcia się zagadnieniem wolności religijnej w świetle odradzającego się antysemityzmu w Europie Środkowo-Wschodniej; drugi to „Rozważania ekumeniczne na temat stosunków między chrześcijanami a muzułmanami”, czyli społecznościami, które stanowią blisko połowę ludności świata. Z tego choćby względu stosunki między nimi mają istotne znaczenie dla całej rodziny ludzkiej. Istnieje wiele pól, na których można by podjąć współpracę i skuteczne działanie – np. w dziedzinie przestrzegania sprawiedliwości społecznej i rasowej, opieki nad uchodźcami, w sferze ochrony praw człowieka i jego wolności (także religijnej).
   
5. Ustalenie hierarchii ważności prac czterech zespołów programowych, utworzonych we wrześniu 1991 roku po restrukturyzacji ŚRK (zob. „Jednota”1991, nr 12, s. 20).
   
6. Wstępna dyskusja nad tematem VIII Zgromadzenia Ogólnego ŚRK, które odbędzie się w 1998 r. i zbiegnie się z 50 rocznicą utworzenia ŚRK. O miejscu jego obrad zadecyduje Komitet Naczelny na swym następnym posiedzeniu, które odbędzie się w 1994 r. w Johannesburgu (RPA).
   
7. Przyjęcie Kościoła Ewangelicko-Luterańskiego w Republice Namibii(200 tys. wiernych) i Zjednoczonego Kongregacjonalnego Kościoła Chrystusa na wyspach Marshalla (39 tys.) w skład ŚRK, dzięki czemu liczba Kościołów członkowskich wzrosła do 322.

W obradach Komitetu Naczelnego uczestniczyli dwaj jego członkowie z Polski: bp Jan Szarek (ew.-augsb.) i Wsiewołod Konach (prawosł.).

K. K.