Pismo religijno-społeczne poświęcone polskiemu
      ewangelicyzmowi i ekumenii

4 / 1993

Od wieków Polacy i Żydzi żyli w jednym państwie, ale przeważnie obok siebie. Holocaust położy! kres obecności Żydów na tych ziemiach. Chcemy zrekonstruować kształt tej obecności, ażeby lepiej poznać i Żydów, i Polaków. Aby lepiej rozumieć samych siebie. Z niewiedzy i niezrozumienia rosną bowiem uprzedzenia, niechęć i przesądy” – piszą w pierwszym numerze redaktorzy nowego dwumiesięcznika „Polska – Izrael”. Pomysłodawcy i wydawcy (Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Izraelskiej) zależy na tworzeniu pisma o ogólnokrajowym zasięgu i wpływie. Adresatem są nie tylko ludzie od dawna interesujący się tematyką żydowską i problematyką stosunków polsko-żydowskich, ale i ci, którzy – choć wiedzą na ten temat mało – ,,trud poznawania i zrozumienia przedkładają nad łatwiznę stereotypów”.

Pismo chce informować o dawnych i współczesnych Żydach z diaspory i z państwa Izrael; o ich historii, tradycji i kulturze. Będzie też mówić o Polakach, o fenomenie polsko-żydowskiego współistnienia i źródłach konfliktów oraz szukać żydowskich korzeni chrześcijaństwa, aby „w świetle posoborowego nauczania Kościoła katolickiego spojrzeć na »starszych braci w wierze« i wyrównać wobec nich rachunek krzywd”. Będąc miejscem refleksji nad dziedzictwem przeszłości i nad współczesnością pragnie „ponad dziedzictwem uprzedzeń i nienawiści budować most. Most łączy. Jest znakiem, że udało się pokonać to, co dzieli. [...] Wierzymy, że można wspólnie budować przestrzeń spotkania Polaków i Żydów”. Pismo będzie starało się być inicjatorem takich właśnie zbliżeń. Tyle na temat redakcyjnego credo i zamierzeń na, oby równie udaną, przyszłość.

Numer pierwszy, więc bardzo uroczysty, otwarty ankietą na temat przyszłości stosunków polsko-żydowskich (m. in. wypowiedzi obu ambasadorów: Mirona Gordona i Jana Dowgiałły), poświęcony jest przede wszystkim dialogowi chrześcijańsko-żydowskiemu. Arcybiskup Henryk Muszyński, przewodniczący Komisji Episkopatu ds. Dialogu z Judaizmem, podkreśla wagę posoborowego nauczania Kościoła katolickiego na ten temat oraz potrzebę dostosowania do niego... praktyki duszpasterskiej. Takim przykładem jest m. in. „Lud Przymierza”, książka ks. Michała Czajkowskiego (polecana też zresztą w „Jednocie”). Ks. Waldemar Chrostowski natomiast omawia pracę różnych centrów dialogu polsko- i katolicko-żydowskiego po 1989 r. Symbolem pojednania i przyjaźni są nagrody przyznawane przez organizacje biorące w tym dialogu udział, np. nagroda im. Jerzego Kosińskiego. Otrzymali ją w ubiegłym roku Stanisław Krajewski i ks. W. Chrostowski. „Polska – Izrael” zamieszcza laudacje wygłoszone z tej okazji (przez ks. M. Czajkowskiego i rabina Byrona L. Sherwina). Są też świadectwa o innych ludziach dialogu: Józefie Lichtenie, Janie Józefie Lipskim i pisarce Miriam Akavii.

Ponadto w numerze znaleźć można blok materiałów o Jerozolimie (w związku z nadchodzącym jubileuszem trzeciego tysiąclecia jej istnienia), „jerozolimskie” wiersze ks. Janusza St. Pasierba, opowiadanie Szamaja Golama i opowieść prof. Jadwigi Puzyniny o tym, jak w 1939 r. Żydzi uratowali jej rodzinę z rąk NKWD. Poza tym są recenzje książkowych „judaików” i mało dostępnych publikacji ATK, dotyczących materiałów i dokumentów dialogu religijnego, oraz rozmaite wiadomości o cennych inicjatywach i kontaktach polsko-żydowskich (np. o nawiązaniu współpracy między Tel Awiwem i Warszawą).

Kolejny numer będzie zeszytem specjalnym, poświęconym 50. rocznicy powstania w warszawskim Getcie. Redakcja zapowiada m. in. opublikowanie unikatowych map, fotoplanów i relacji.

Prenumeratę za I półrocze br. (3 numery), wynoszącą 60 000 zł., można wpłacać na rachunek Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Izraelskiej, 00-536 Warszawa, Al. Ujazdowskie 47, Bank PKO III Oddział w Warszawie, nr 1531-102515-132, z dopiskiem na odwrocie prenumerata pisma ,,Polska – Izrael”. Egzemplarze są również do nabycia w siedzibie Towarzystwa (pod powyższym adresem, tel. 628 54 72).

MK