NR 1/2022, s. 16

Ks. Jerzy Stahl (1939–1997)

16 lutego minęła 25. rocznica śmierci ks. Jerzego Stahla, redaktora naczelnego JEDNOTY. Z tej okazji przypominamy jego postać.

Dzieciństwo

Jerzy Stahl urodził się w Warszawie 13 czerwca 1939 r. Był synem urzędnika państwowego Leopolda Hugona Stahla i Anny z Ratfelderów.
Jego mama była gorliwą i aktywną członkinią Kościoła ewangelicko-reformowanego. Przez wiele lat pracowała w Kolegium Kościelnym parafii warszawskiej, działała w parafialnej Sekcji Ewangelizacyjno-Społecznej (której kontynuatorką jest dzisiejsza diakonia parafialna), a także śpiewając w chórze. Anna Stahlowa wielokrotnie pomagała przy organizowaniu obozów młodzieży, podczas których była odpowiedzialna za sprawy gospodarcze. Z racji serdecznego stosunku do młodzieży i opiekuńczości, była nazywana przez obozowiczów „mamą”.
Wojna naznaczyła piętnem dzieciństwo Jerzego Stahla: stracił ojca, który zaginął w czasie Powstania Warszawskiego. Jako małe dziecko, przeszedł wraz z matką po powstaniu warszawskim przez obóz w Pruszkowie, a potem wywieziony na Dolny Śląsk, został rozłączony z matką i uwięziony w obozie dla dzieci. Rozłąka trwała do końca wojny. Po odnalezieniu się po wojnie, wrócili do zniszczonej Warszawy, gdzie długo żyli w bardzo trudnych warunkach, pozbawieni normalnego mieszkania.
Matka wychowywała go w trudnych powojennych czasach. Była niezwykle przywiązana do Kościoła ewangelicko-reformowanego, potrafiła też swoje przywiązanie zaszczepić synowi.

Praca w Łodzi

Jurek Stahl po maturze podjął w 1956 r. naukę na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej. Po kilku latach studiów podjął decyzję o zmianie drogi życiowej. W latach 1964–1969 studiował teologię ewangelicką w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Po ukończeniu tych studiów został w 1970 r. ordynowany na duchownego Kościoła ewangelicko-reformowanego i rozpoczął pracę w zborze warszawskim jako wikariusz. Jednocześnie pełnił funkcję administratora parafii żychlińskiej. W 1974 r. ks. Jerzy Stahl został skierowany do pracy w parafii łódzkiej.
Gdy znalazł się w Łodzi, rozwijał się już w Polsce ekumenizm z udziałem Kościoła Rzymskokatolickiego. Duchowny był więc zapraszany do parafii rzymskokatolickich, gdzie wygłaszał kazania. Był też zapraszany do Klubu Inteligencji Katolickiej, do katolickich seminariów duchownych, a także do Instytutu Ekumenicznego w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie wygłaszał referaty. Można powiedzieć, że w Łodzi należał do pionierów ekumenizmu z Kościołem Rzymskokatolickim.

Zaangażowanie społeczne

Na lata pobytu księdza Jerzego w Łodzi przypadły powstanie „Solidarności”, a potem stan wojenny. Ks. Stahl włączył się w organizowanie pomocy osobom internowanym: przekazywał więźniom politycznym w Łowiczu paczki z ciepłą odzieżą, żywnością i podstawowe lekarstwa. Zwrócił się również do Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej w Łodzi o listę osób w trudnej sytuacji materialnej i wciągnął je na listę osób objętych pomocą parafialną. Kierował też część leków i sprzętu medycznego, otrzymywanych przez parafię z zagranicy, do łódzkich szpitali.
Odrębną grupą represjonowanych w stanie wojennym, którą zajmował się ks. Jerzy, były osoby z rejonu Podbeskidzia. Wśród nich znalazł się Marcin Tyrna, późniejszy senator. Już w wolnej Polsce w podzięce otrzymał pamiątkowy medal wydany na 15-lecie NSZZ „Solidarność” Regionu Podbeskidzia i, już pośmiertnie, specjalnie wydany dyplom – „Podziękowanie dla Barbary i Jerzego Stahlów z Warszawy za pomoc duchową i materialną w stanie wojennym dla internowanych, uwięzionych i ich rodzin”.
W 1985 r. przeszedł zawał serca, wkrótce potem zdiagnozowano u niego chorobę nowotworową. Przeszedł operację, a potem naświetlania. Ze względu na stan zdrowia nie mógł dalej samodzielnie prowadzić parafii w Łodzi. W lipcu 1986 r. powrócił do Warszawy, gdzie włączył się do pracy w parafii stołecznej. Pozostał z krótką przerwą, choć już na odległość, administratorem parafii w Łodzi.
Przez 5 kadencji, w latach 1980–1995, był radcą duchownym Konsystorza. Pomagał w pracach konsystorskiego biura. Był członkiem, a potem przewodniczącym Synodalnej Komisji Problemowej i Komisji Katechetycznej. Z ramienia Konsystorza reprezentował Kościół w Komisji Trójstronnej (reformowano-luterańsko-metodystycznej). Działał także w Komisji ds. Dialogu z Kościołem Rzymskokatolickim Polskiej Rady Ekumenicznej. Półtora roku przed śmiercią, 1 lipca 1995 r., objął funkcję redaktora naczelnego JEDNOTY.

Pełny tekst artykułu (po zalogowaniu w serwisie)

Jak uzyskać pełny dostęp do zasobów serwisu jednota.pl

*****

Redakcja JEDNOTY