Pismo religijno-społeczne poświęcone polskiemu
      ewangelicyzmowi i ekumenii

NR 4/2019, s. 32–35

Fake news (fot. pixel2013/pixabay)
(fot. pixel2013/pixabay)

 

Fałszywe wiadomości czy też łże wiadomości nie są zjawiskiem nowym. Kościoły pragną przyczyniać się do walki z manipulacją i kłamstwem. Tworzenie sieci informacyjnych pozwala na przykład weryfikować informacje i dementować fałszywe wiadomości.

Przedstawiciele chrześcijańskich mediów w Europie są zrzeszeni w kilku organizacjach. Mają one charakter konsultacyjny, także szkoleniowy, bywa, że tworzą jedynie sieć do wymiany kontaktów. Nie sposób wymienić działań wszystkich organizacji, dlatego w artykule zostaną wspomniane trzy z nich, w których czynnie zaangażowana jest autorka tekstu.

Organizacje

KALME – Komisja ds. Komunikacji Luterańskich Kościołów Mniejszościowych w Europie Światowej Federacji Luterańskiej – to sieć stworzona przed blisko 40 laty początkowo, by umożliwić wymianę informacji i wesprzeć Kościoły luterańskie za Żelazną Kurtyną. Z czasem stała się przestrzenią do wymiany doświadczeń europejskich Kościołów luterańskich, które funkcjonują jako Kościoły mniejszościowe. KALME organizuje seminaria i szkolenia dotyczące mediów, ostatnio np. o komunikacji medialnej w sytuacji kryzysowej i obecności Kościołów w przestrzeni publicznej.

ECIC – Europejska Konferencja Chrześcijańska ds. Internetu – to istniejąca od 1996 r. europejska i ekumeniczna sieć łącząca osoby zajmujące się chrześcijańską komunikacją medialną: webmasterów kościelnych, duszpasterzy internetowych, rzeczników prasowych, dziennikarzy, programistów i inne osoby związane z mediami kościelnymi. Podczas konferencji szkoleniowych, które odbywają się raz do roku, uczestnicy poznają nowe możliwości internetu, zastanawiają się nad tym, w jaki sposób Kościoły powinny być obecne w internecie, czym są nowe media, itp. Wśród poruszanych ostatnio tematów znalazły się VR, roboty i grywalizacja.

WACC – Światowe Stowarzyszenie Chrześcijańskiej Komunikacji Medialnej – to istniejąca od roku 1950 międzynarodowa i ekumeniczna organizacja pozarządowa, zrzeszająca chrześcijańskich komunikatorów w 120 krajach na całym świecie. WACC promuje prawa człowieka w mediach, podejmuje działania związane z monitoringiem mediów oraz podkreśla potrzebę pełnego dostępu do informacji. Najważniejszym projektem WACC jest The Global Media Monitoring Project (GMMP) – ogólnoświatowe badanie dotyczące reprezentacji kobiet w światowych mediach. WACC Europe prowadzi aktualnie roczny projekt, mający na celu przeciwdziałanie mowie nienawiści skierowanej do uchodźców i migrantów w internecie.

Fake news

Fałszywe wiadomości czy też łże wiadomości (określenie używane przez red. Adama Szostkiewicza z tygodnika „Polityka”) nie są zjawiskiem nowym. Tworzenie „alternatywnych faktów” było na różne sposoby obecne w historii ludzkości. Zdarzało się, że ludzie, szczególnie ci, którzy dzięki władzy mogli sprawować pieczę nad mediami, próbowali wyjaśniać lub interpretować, a nawet ukrywać fakty, by informacja służyła ich własnym interesom. Przykładem takich wiadomości w kontekście reformacji mogą być chociażby powstające po śmierci ks. Marcina Lutra biografie alternatywne Reformatora (np. takich autorów jak Dietrich Emme, Luigi Villa). Ukazują go w negatywnym świetle i przytaczają nieprawdziwe epizody z jego życia, jak na przykład pojedynek, posiadanie wielu żon, kochanek, samobójstwo itp. Niestety, mimo że mijają się całkowicie z prawdą i łatwo zweryfikować fałszywe informacje z rzetelnymi biografiami Lutra, to nadal bywają chętnie cytowane.

Wraz z rozwojem mediów oraz ich dostępnością i różnorodnością (szczególnie jeśli chodzi o media internetowe) wzrosła ilość fałszywych wiadomości, a także pojawiły się szersze możliwości ich szybkiego rozpowszechniania. Fake news jeszcze intensywniej zaczęto używać jako...

 

Pełny tekst artykułu (po zalogowaniu w serwisie)

Jak uzyskać pełny dostęp do zasobów serwisu jednota.pl

* * * * *

Agnieszka Godfrejów-Tarnogórska – rzecznik prasowy Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, członkini KALME, członkini Zarządu ECIC, od 2018 r. członkini komisji WACC nadzorującej roczny projekt mający na celu przeciwdziałanie mowie nienawiści skierowanej do uchodźców i migrantów w internecie, od 2019 r. w zarządzie europejskim WACC